NGUỒN GỐC VÀ Ý NGHĨA CỦA TẾT THANH MINH

Tiết Thanh Minh là tiết thứ 5 trong số 24 tiết khí của một năm, thường rơi vào khoảng tháng 3 hàng năm. Trong quyển “Việt Nam phong tục” của tác giả Phan Kế Bình có ghi: “Thanh minh nghĩa là trời độ ấy mát mẻ quang đãng…”

Nhị thập tứ khí (24 tiết)

Nhị thập tứ khí phản ánh sự thay đổi của mặt trời trong quỹ đạo của nó, thể hiện sự tuần hoàn những biến động của thời tiết như: lượng mưa, nhiệt độ, độ ẩm, nắng gió… Nói cách khác, nhị thập thứ khí được chia theo lịch dương lịch – là lịch theo mặt trời.

Xét trong âm lịch, nhị thập tứ khí được phân chia đều đặn cho 12 tháng trong năm (đối với năm nhuận thì phân chia cho 13 tháng). Trung bình, các tiết cách nhau khoảng 15 -16 ngày. Lịch âm bắt đầu từ tháng giêng (Tết Nguyên đán) với tiết Lập Xuân (đầu xuân), sau đến tiết Vũ thủy (ẩm ướt), Kinh trập (sâu nở), Xuân phân (giữa xuân) và tiết thứ 5 là Thanh minh (trong sáng). Thanh minh đến sau Lập xuân khoảng 45 ngày và kết thúc sau khoảng 60 ngày (Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi – Truyện Kiều, Nguyễn Du)

Tiết Thanh minh thường rơi vào đầu tháng 3 âm lịch tùy vào lịch của từng năm (cuối tháng 3 đến đầu tháng 4 theo dương lịch) (Thanh minh trong tiết tháng ba – Truyện Kiều, Nguyễn Du). Vào độ tiết Thanh minh, trời quang đãng sáng sủa, thời tiết đẹp nên rất thích hợp đi ra ngoài, tục Tảo mộ chính là một phong tục đẹp diễn ra vào thời điểm ấy

Tết Thanh minh rơi vào thời gian của tiết Thanh minh. Tết Thanh minh tuy không phải là một cái tết lớn nhưng nó là một cái tết có ý nghĩa lớn trong đời sống tinh thần của người Việt Nam. Vào dịp ấy mọi người đi tảo mộ để bày tỏ lòng biết ơn, báo hiếu một phần nào đó công ơn của ông bà tổ tiên đã khuất

Ý nghĩa của tết thanh minh trong đời sống tinh thần người Việt

Tục tảo mộ mỗi dịp tiết Thanh minh hàng năm là dịp thể hiện tấm lòng hiếu thuận với tổ tiên. Vào thời gian này các khu nghĩa trang bỗng trở nên đông đúc, rộn ràng. Nhân ngày tết này, người ta ra mộ mang theo cuốc, xẻng ra để làm sạch và đắp mộ, sửa sang các ngôi mộ cho cao ráo, sạch sẽ. Ngoài ra người ta còn chuẩn bị hương hoa,vàng mã, bánh trái… thắp nén nhang, đặt bó hoa lên mộ cho linh hồn người đã khuất.

Gia đình người Việt đi tảo mộ trong dịp Tết Thanh minh

Tết thanh minh là dịp để gia đình sum vầy, gắn kết tình cảm ruột rà máu mủ. Vào dịp này, những người đi xa cũng cố gắng sắp xếp để trở về quê hương, cùng người thân họ hàng, đến mộ tổ tiên để thắp nén nhang tưởng nhớ đến tổ tiên. Đây cũng là dịp để mỗi gia đình dạy cho con trẻ trong nhà bài học về sự hiếu kính, uống nước nhớ nguồn, lòng biết ơn đối với tổ tiên đã có công lao sinh thành, tạo dựng cho thế hệ sau.

Trong đời sống tinh thần của người Việt, Tết thanh minh là một phong tục đẹp và ý nghĩa. Ý nghĩa này cần được giữ gìn và phát huy cho các thế hệ sau này.

• Lăng mộ đá đẹp
• Mộ đá đẹp